บริษัทคลินิคจิต-ประสาท

 ห้องรับแขก

กลับไป ความรู้เรื่องโรคทางจิตเวชและปัญหาพฤติกรรม      

 

 

ข้อมูลเบื้องต้น

คำแนะนำในการดูแลผู้ป่วยที่บ้าน

นพ.พนม  เกตุมาน

   ผู้ป่วยจิตเวชจำเป็นต้องได้รับการดูแลรักษาอย่างต่อเนื่องที่บ้านอย่างถูกต้อง  อาการทางจิตเวชบางครั้งอาจเกิดขึ้นมากเป็นบางเวลา อาจเกิดขึ้นเอง ตามธรรมชาติของโรคที่จะมีการแกว่งของอาการ หรือกลับเป็นซ้ำขึ้นมาเอง บางครั้งความเครียดหรือปัญหาในชีวิต ปัญหาครอบครัว อาจกระตุ้นให้อาการทางจิตเวชกำเริบได้ ความสงบสุขภายในบ้านจึงเป็นผลดีต่อการรักษาอย่างยิ่ง  อย่างไรก็ตาม การกำเริบของโรคทางจิตเวชเกิดขึ้นบ่อยที่สุดจากการขาดยา  ผู้ป่วยมักไม่อยากกินยาเนื่องจากผลข้างเคียงของยา  หรือเข้าใจผิด คิดว่าดีขึ้นแล้วน่าจะหยุดยาได้เอง 

   ญาติผู้ป่วยควรดูแลดังนี้

๑. ติดตามดูแล หรือกำกับให้ผู้ป่วยได้รับยาอย่างถูกต้อง ตรงตามที่แพทย์กำหนด  อาจเป็นผู้จัดยาให้เอง  หรือคอยนับเม็ดยาที่เหลือ ควรมีวิธีจูงใจให้ผู้ป่วยร่วมมือกันดีๆมากกว่าการบังคับข่มขู่กัน

๒.พาผู้ป่วยมารับการตรวจรักษาอย่างสม่ำเสมอ ตามนัด  ถ้าผู้ป่วยไม่ยอมมาจริงๆ ญาติควรมาพบแพทย์และเล่าปัญหานี้ให้แพทย์ทราบ

๓.คอยตรวจสอบอาการข้างเคียงของยา  แพทย์ผู้รักษามักจะอธิบายให้ฟังก่อนการสั่งยาครั้งแรกว่าจะมีอาการข้างเคียงอย่างไรบ้าง ถ้าเกิดอาการข้างเคียงควรรีบติดต่อแพทย์ผู้รักษาทันที  อย่าทิ้งไว้เพราะจะทำให้ผู้ป่วยไม่อยากกินยา และไม่อยากรักษาอีกต่อไป

๔. สร้างบรรยากาศที่สงบ  อบอุ่น  มีกิจกรรมที่ดีทำร่วมกัน  มีการสื่อสารที่ดี  บอกความต้องการกัน  และตอบสนองกันอย่างเหมาะสม

๕. ไม่ควรตามใจกันมากจนเกินไป  หรือให้สิทธิพิเศษจนผู้ป่วยทำความเดือดร้อน รำคาญแก่ผู้อื่น

๖. เมื่อผู้ป่วยมีอาการทางจิตผิดปกติ เช่น ระแวง  หูแว่ว  ไม่ควรพยายามอธิบายเพื่อให้ผู้ป่วยยอมรับความจริง  นอกจากจะไม่ได้ผลแล้วยังอาจทำให้ญาติโกรธ  ที่ผู้ป่วยไม่ยอมรับฟังเหตุผล  ควรรับฟังด้วยท่าทีเป็นกลาง  ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย แต่ขอให้ผู้ป่วยพูดถึงสิ่งที่เขาคิด สิ่งที่เขารู้สึกให้มากที่สุด พร้อมกับแสดงความเข้าใจและเห็นใจที่เขาคิดและรู้สึกเช่นนั้น  อาการทางจิตจะดีขึ้นจากการใช้ยา  ดังนั้นต้องรีบพาผู้ป่วยมาพบแพทย์โดยเร็ว

๗. จดจำอาการต่างๆที่เกิดขึ้นที่บ้านมาเล่าให้แพทย์ฟัง การดำเนินชีวิตที่บ้านจะแสดงถึงความสำเร็จของการรักษาด้วย และท่านจะเป็นผู้ช่วยแพทย์ที่ดีในเรื่องนี้

๘. จัดการดำเนินชีวิตผู้ป่วยให้สม่ำเสมอ โดยเฉพาะเวลาอาหาร  เวลานอน เวลาออกกำลังกาย  และเวลากินยา

๙. ควรให้ผู้ป่วยมีบทบาทในการดำเนินชีวิตตามปกติให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ทั้งความรับผิดชอบส่วนตัว  และงานรับผิดชอบส่วนรวม

๑๐.  หลีกเลี่ยงการใช้อารมณ์ตอบโต้กันภายในบ้าน  เมื่อมีความขัดแย้งควรนำมาปรึกษาแพทย์

 

การแก้ปัญหาในกรณีที่ผู้ป่วยไม่ร่วมมือมาพบแพทย์ตามนัด

1. พยายามจูงใจให้ผู้ป่วยเห็นประโยชน์ที่ชัดเจนของการมาพบแพทย์ ได้แก่  อาการที่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกเดือดร้อน เช่น  อาการนอนไม่หลับ เป็นต้น

2. พยายามให้ผู้ป่วยได้รับยาอย่างสม่ำเสมอ

3. ถ้าผู้ป่วยไม่ยอมมาจริงๆ  ให้ญาติมาพบเพื่อปรึกษาแพทย์

4. ถ้าผู้ป่วยมีอาการมากจนอาจเป็นอันตรายต่อตนเองหรือผู้อื่น ควรให้คนช่วยกันจับพามาโรงพยาบาล อาจต้องรับไว้รักษาตัวในโรงพยาบาล  อาจติดต่อเจ้าหน้าที่โรงพยาบาล หรือ เจ้าหน้าที่ตำรวจ ขอความช่วยเหลือในการนำส่งดังกล่าว

 

ข้อมูลเบื้องต้น

<ห้องรับแขก

  คลินิคจิต-ประสาท 563 ถ.สามเสน แขวงวชิรพยาบาล  เขตดุสิต  กทม 10300  โทร. 0-2243-2142  0-2668-9435

   ส่งเมล์ถึง panom@psyclin.co.th พร้อมด้วยข้อสงสัยหรือข้อคิดเห็นเกี่ยวกับเว็บไซท์นี้
   ปรับปรุงแก้ไขครั้งล่าสุด:21/05/50